Wagony pasażerskie 2
klasy standardu Y
produkcji polskiej rodziny 111A oraz pochodne
Wagony rodziny 111A zostały zaprojektowane w
oparciu o standard UIC Y
[1],[2]
:
cechują się długością całkowitą 24,5 metra i posiadają 10
ośmiomiejscowych przedziałów 2 klasy.
W
trakcie produkcji wprowadzano zmiany w konstrukcji wagonów oraz ich
wyposażeniu, nadając nowe oznaczenia typów.
Od lat 90-tych XX wieku, wraz z
naprawami (szczególnie obejmującymi wymianę okien, drzwi oraz
instalację ogrzewania nawiewnego), następowało zamazanie różnic
funkcjonalnych i wyglądu zewnętrznego, bez zmian oznaczeń wagonów.
Jeszcze większy chaos
spowodowały modernizacje po roku 2000, które wprowadziły nowe
typy oparte
nie
na cechach konstrukcjnych, a na przeznaczeniu wagonów (do czego
zasadniczo służy opis serii wagonu). Do takich należą
111Arow
(ze
stojakami do rowerów) czy 111Ainw (do przewozu osób na wózkach
inwalidzkich). Najnowszą praktyką jest oznaczanie przebudowanych
wagonów typami posiadającymi aktualne świadectwa
dopuszczenia do ruchu w celu zaoszczędzenia procesu
certyfikacji. Pomyłki i uproszczenia w opisie wagonów dodatkowo
utrudniają klasyfikację. W związku z powyższymi czynnikami obecnie typ
fabryczny ma często jedynie znaczenie symboliczne, zaś aktualny
zakres numeracyjny (lub w niektórych przypadkach indywidualne numery)
najlepiej
opisuje
cechy
wagonów.
Z
zewnątrz wagony rodziny 111A wyróżniają się liczbą okien: 10
pełnej wielkości (oryginalnie prostokątne, po modernizacjach
zaokrąglone i niektóre nieotwierane) +
2 mniejsze w toaletach/przedsionkach, poszczególne typy wyrózniają się
przede
wszystkim kształtem dolnej krawędzi pudła (od 111Ac z PFW i
111Ag
z HCP prosta, wcześniej podwinięta
[7]),
liczbą stopni wejściowych (3 od 111Ah, wcześniej 2), uchwytów
promowych, konstrukcją dachu (gładki/
ryflowany), liczbą i
rozmieszczeniem wywietrzników dachowych,
obecnością i kształtem wlotu powietrza instalacji ogrzewania nawiewnego
oraz urządzeniami podwozia. W niektórych typach zastosowano wózki inne
niż 4ANc.
Oprócz wagonów produkcji polskiej spotkać można także
wagony
2 klasy
standardu Y z Niemiec.
Zestawienie fabrycznych typów rodziny 111A
[3],
[4], [5], [6], [7], [8], [9]
, [10]
:
Typ |
sztuk |
lata
produkcji |
producent |
ogrzewanie |
dach |
stopnie |
uchwyty
promowe |
uwagi |
111A |
215 |
1967-1971 |
PFW |
parowe i elektryczne |
gładki |
2 |
|
podwinięta dolna krawędź
pudła |
111Ab |
213 |
1971-1972 |
PFW |
parowe i elektryczne wielosystemowe |
gładki |
2/0 |
|
podwinięta dolna krawędź
pudła,dla ruchu międzynarodowego |
111Ac |
301 |
1973-1975 |
PFW |
elektryczne jednonapięciowe (3000V) |
gładki |
2 |
2 przy drzwiach |
do ruchu krajowego |
111Ad |
|
|
PFW |
parowe i elektryczne |
gładki |
2 |
|
|
111Af |
|
1974 |
PFW |
elektryczne nawiewne dwukanałowe |
gładki |
2 |
|
do składu ekspresu Odra |
111Ag |
|
1977-1978 |
HCP |
parowe i elektryczne |
gładki |
2 |
6 |
|
111Ah |
538 |
1979-1986 |
PFW |
|
gładki |
3 |
6 (wzmocnione) |
|
111Ap |
236 |
1982-1985, 1989 |
HCP |
parowe i elektryczne |
gładki/ryflowany |
3 |
6 (zwykłe/ wzmocnione) |
dzwi wejściowe bez przetłoczenia pod klamką,
seria Bwxzde |
111Ar |
10 |
1987 |
PFW |
elektryczne nawiewne |
gładki |
3 |
2 (przy drzwiach) |
wózki 4ANhe-6 |
111As |
196 |
1983-1985 |
HCP |
parowe i elektryczne |
gładki/ryflowany |
3 |
2 (nad końcami wózków) |
seria Bdu |
111At |
3 |
1985-1986 |
PFW |
elektryczne nawiewne |
gładki |
3 |
6 (wzmocnione) |
wózki 4ANhe-6, po modernizacji jako 111Ar |
111Au |
125 |
1984-1986 |
HCP |
elektryczne konwekcyjne (jednonapięciowe) |
ryflowany |
3 |
2 (nad końcami wózków) |
wagon osobowy uproszczony bez ogrzewania
parowego, seria Bdu |
111Aw |
360 |
1986-1988 |
HCP |
elektryczne nawiewne (wielonapięciowe) |
ryflowany |
3 |
4 (zwykłe/ wzmocnione) |
seria
Bdun |
111Ax |
30 |
1989 |
HCP |
nawiewne parowe i elektryczne (wielonap.) |
ryflowany |
3 |
4 (wzmocnione) |
seria
Bdun, numery 20-10 xxx |
111Ay |
90 |
1988-1989 |
HCP |
elektryczne nawiewne (jednonapięciowe) |
ryflowany |
3 |
4 (wzmocnione) |
seria Bdun-x |
141A |
200 |
1990-1992 |
HCP |
|
ryflowany |
3 |
|
|
Nowe typy po modernizacjach:
111A-2 - po modernizacji
wagonów 111Aw -
program SPOT
111Ainw - po modernizacji wagonów z rodziny 112A - program SPOT
111Alux - po modernizacji wagonów z rodziny 111A
111Arow - po
modernizacji
wagonów z rodziny
110A i 111A
Od roku 2010
Ze
względu na liczebność, większość wagonów pasażerskich 2 klasy w Polsce
to
konstrukcje z rodziny 111A. PKP
IC posiada nowocześniejsze wagony standardu UIC Z oraz wagony
gruntownie zmodernizowane po roku 2010, jednak w
obsłudze pociągów spotykanych na linii do Szklarskiej Poręby Górnej
(należących do kategorii TLK) nie są one spotykane. Od 2010 roku wagony
PKP IC otrzymywały
nowe, szaro-niebieskie malowanie.
W obsłudzie
pociągów Przewozów Regionalnych
od grudnia 2013 można było spotkać
gruntownie zmodernizowane wagony 111A/112A oznaczone nowymi typami
161A,162A,163A (IR
Mamry).
Od
grudnia 2014 Kamieńczyk
jest
planowo zestawiony wyłącznie z takich wagonów.
W rozkładzie jazdy 14.12.2014 - 12.12.2015 w
pociągach
TLK Karkonosze/Śnieżka
spotkać
można było wagony 2 klasy rodziny 111A:
111Ah 51
51 20-70
054-3
B10nouz
111Aw
51 51 20-70
478-5 B10nouz
111Ah 51 51 20-70
865-3 B10ou
111Ap 50 51 20-78
633-8
B10ouz
111Ap 50 51 20-78
690-8
B10ouz
111Ap 50 51 29-78
054-8 B9ouv
111Ap 51 51 29-70
059-4
B9ouv
111As 50 51 29-78 035-7
B9ouv
111As 50 51 29-78
040-7
B9ouv
111Au 50 51 20-78
617-1
B10nouz
111Ah 50 51 20-78
618-9
B10nouz
111Au 50 51 20-78
620-5
B10nouz
|
111A-2
51 51 20-71
075-8 B10nouz
111A-2
51 51 20-71
082-4
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
083-2
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
085-7
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
091-5
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
093-1 B10nouz
111A-2
51 51 20-71
094-9
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
095-6
B10nouz
111A-2
51 51 20-71 096-4
B10nouz
111A-2
51 51 20-71 101-2
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
103-8
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
109-5
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
113-7 B10nouz
111A-2
51 51 20-71
114-5 B10nouz
111A-2
51 51 20-71 120-2
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
123-6
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
127-7
B10nouz
111A-2
51 51 20-71
128-5 B10nouz |
141A 57
51 20-78
415-3
B10nouz
111Arow 50 51 84-78
012-8 B9nopuvz
111Arow 50 51 84-78
019-3
B9nopuvz
111Arow 50 51 84-78
020-1
B9nopuvz
111Arow 50 51 84-78
022-7 B9nopuvz
111Arow 50 51 84-70
023-3
B9nopuvz
111Arow 50 51 84-70
035-7 B9nopuvz
111Arow 50 51 84-70
054-8 B9nopuvz
111Arow 50 51 84-70
059-7 B9nopuvz
|
W rozkładzie jazdy 13.12.2015 - 10.12.2016 w
pociągu
TLK Aurora
spotkać
można było wagony 2 klasy rodziny 111A:
111Au 50
51 20-78 014-1
B10ou Wrocław
111Au 50 51 20-78 034-9
B10ou
111Ah 50 51
20-78 600-7
B10nou
111Au 50
51 20-78 614-8
B10nouz
111Ah 50 51 20-78 616-3
B10nouz
111Ap 50 51 20-78 704-7
B10ou
111Ah 51 51 20-71
046-9 B10nouz
|
111A-2 51
51 20-71 075-8
B10nouz
111A-2 51 51 20-71 080-8
B10nouz
111A-2 51
51 20-71 082-4
B10nouz
111A-2 51 51 20-71 094-9
B10nouz
111A-2 51 51 20-71 116-0
B10nouz
111A-2 51 51 20-71 123-6
B10nouz
|
111ALux 51
51 20-70 816-6 B10nouz
111ALux 51
51 20-70 832-3
B10nou
141A 57
51 20-78 404-7 B10nouz
141A 57
51 20-78 661-2 B10nouz
|
Zdjęcia wagonów 111A w galerii KwSzP.Info:
[1]
http://inforail.pl/typy-wagonow-pasazerskich-wedlug-uic_more_55632.html
[2]
http://www.trainz.pl/_forum/viewtopic.php?t=1814
[3]
Paweł
Terczyński. Pafawag – kronika produkcji. „Świat
Kolei”.
10/2005, s. 18-23
[4]
http://www.wgk.cal.pl/details.php?image_id=8870#comments
[5]
http://www.vagonweb.cz/popisy/popisy.php?k=PKPIC_Y
[6] Ryszard Rusak
Od
Pafawagu do
Bombardiera EmiPress, Łódź 2005 s. 52
[7]
http://www.wgk.cal.pl/details.php?image_id=11527#comments
[8]
http://www.wgk.cal.pl/details.php?image_id=15880#comments
[9]
http://kolej.krb.com.pl/mw62/rozdz5.html
[10]
http://www.wgk.cal.pl/details.php?image_id=9037#comments
Treść strony dostępna na licencji
Creative
Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska
Aktualizacja 10.03.2016